1 The proverbs of Solomon. A wise son maketh a glad father: but a foolish son is the heaviness of his mother. | 1 Mga kawikaan ni Salomon. Ang pantas na anak ay nakapagpapasaya sa ama: nguni't ang mangmang na anak ay pasan ng kaniyang ina. |
2 Treasures of wickedness profit nothing: but righteousness delivereth from death. | 2 Mga kayamanan ng kasamaan ay hindi napapakinabangan: nguni't ang katuwiran ay nagliligtas sa kamatayan. |
3 The LORD will not suffer the soul of the righteous to famish: but he casteth away the substance of the wicked. | 3 Hindi titiisin ng Panginoon na magutom ang kaluluwa ng matuwid: nguni't kaniyang itinatakuwil ang nasa ng masama. |
4 He becometh poor that dealeth with a slack hand: but the hand of the diligent maketh rich. | 4 Siya'y nagiging dukha na gumagawa ng kamay na walang kasipagan: nguni't yumayaman ang kamay ng masipag. |
5 He that gathereth in summer is a wise son: but he that sleepeth in harvest is a son that causeth shame. | 5 Siyang nagtitipon sa taginit ay pantas na anak: nguni't siyang natutulog sa pagaani ay anak na kahiyahiya. |
6 Blessings are upon the head of the just: but violence covereth the mouth of the wicked. | 6 Mga pagpapala ay nangasa ulo ng matuwid: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama. |
7 The memory of the just is blessed: but the name of the wicked shall rot. | 7 Ang alaala sa ganap ay pinagpapala: nguni't ang pangalan ng masama ay mapaparam. |
8 The wise in heart will receive commandments: but a prating fool shall fall. | 8 Ang pantas sa puso ay tatanggap ng mga utos: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal. |
9 He that walketh uprightly walketh surely: but he that perverteth his ways shall be known. | 9 Siyang lumalakad ng matuwid ay lumalakad na tiwasay: nguni't siyang sumisira ng kaniyang mga lakad ay makikilala. |
10 He that winketh with the eye causeth sorrow: but a prating fool shall fall. | 10 Siyang kumikindat ng mata ay nagpapapanglaw: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal. |
11 The mouth of a righteous man is a well of life: but violence covereth the mouth of the wicked. | 11 Ang bibig ng matuwid, ay bukal ng kabuhayan: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama. |
12 Hatred stirreth up strifes: but love covereth all sins. | 12 Ang pagtatanim ay humihila ng mga kaalitan: nguni't tinatakpan ng pagibig ang lahat ng pagsalangsang. |
13 In the lips of him that hath understanding wisdom is found: but a rod is for the back of him that is void of understanding. | 13 Nasusumpungan sa mga labi ng mabait ang karunungan: nguni't ang pamalo ay sa likod ng walang unawa. |
14 Wise men lay up knowledge: but the mouth of the foolish is near destruction. | 14 Ang mga pantas ay nagiimbak ng kaalaman: nguni't ang bibig ng mangmang ay kasalukuyang ikapapahamak. |
15 The rich man's wealth is his strong city: the destruction of the poor is their poverty. | 15 Ang kayamanan ng mayaman ay ang kaniyang matibay na bayan: ang kapahamakan ng dukha ay ang kanilang karalitaan. |
16 The labour of the righteous tendeth to life: the fruit of the wicked to sin. | 16 Ang gawa ng matuwid ay patungo sa buhay; ang bunga ng dukha ay sa pagkakasala. |
17 He is in the way of life that keepeth instruction: but he that refuseth reproof erreth. | 17 Nasa daan ng buhay siyang nakikinig ng saway: nguni't siyang nagpapabaya ng saway ay nagkakamali. |
18 He that hideth hatred with lying lips, and he that uttereth a slander, is a fool. | 18 Siyang nagkukubli ng mga pagtatanim ay sa mga magdarayang labi; at siyang nagpaparatang ay mangmang. |
19 In the multitude of words there wanteth not sin: but he that refraineth his lips is wise. | 19 Sa karamihan ng mga salita ay hindi nagkukulang ng pagsalangsang: nguni't siyang nagpipigil ng kaniyang mga labi ay gumagawang may kapantasan. |
20 The tongue of the just is as choice silver: the heart of the wicked is little worth. | 20 Ang dila ng matuwid ay parang piling pilak: ang puso ng masama ay kaunti ang halaga. |
21 The lips of the righteous feed many: but fools die for want of wisdom. | 21 Ang mga labi ng matuwid ay nagpapakain ng marami: nguni't ang mangmang ay namamatay sa kakulangan ng pagunawa. |
22 The blessing of the LORD, it maketh rich, and he addeth no sorrow with it. | 22 Ang pagpapala ng Panginoon, ay nagpapayaman, at hindi niya idinadagdag ang kapanglawan. |
23 It is as sport to a fool to do mischief: but a man of understanding hath wisdom. | 23 Isang paglilibang sa mangmang ang paggawa ng kasamaan: at gayon ang karunungan sa taong naguunawa. |
24 The fear of the wicked, it shall come upon him: but the desire of the righteous shall be granted. | 24 Ang takot ng masama ay darating sa kaniya: at ang nasa ng matuwid ay ipagkakaloob. |
25 As the whirlwind passeth, so is the wicked no more: but the righteous is an everlasting foundation. | 25 Pagka ang ipoipo ay dumadaan ay nawawala ang masama: nguni't ang matuwid ay walang hanggang patibayan. |
26 As vinegar to the teeth, and as smoke to the eyes, so is the sluggard to them that send him. | 26 Kung paano ang suka sa mga ngipin, at kung paano ang usok sa mata, gayon ang tamad sa mga nagsusugo sa kaniya. |
27 The fear of the LORD prolongeth days: but the years of the wicked shall be shortened. | 27 Ang pagkatakot sa Panginoon ay nagpapalaon ng mga kaarawan: nguni't ang mga taon ng masama ay mangangaunti. |
28 The hope of the righteous shall be gladness: but the expectation of the wicked shall perish. | 28 Ang pagasa ng matuwid ay magiging kasayahan: nguni't ang pagasa ng masama ay mawawala. |
29 The way of the LORD is strength to the upright: but destruction shall be to the workers of iniquity. | 29 Ang daan ng Panginoon ay katibayan sa matuwid; nguni't kapahamakan sa mga manggagawa ng kasamaan. |
30 The righteous shall never be removed: but the wicked shall not inhabit the earth. | 30 Ang matuwid ay hindi makikilos kailan man: nguni't ang masama ay hindi tatahan sa lupain. |
31 The mouth of the just bringeth forth wisdom: but the froward tongue shall be cut out. | 31 Ang bibig ng matuwid ay nagbibigay ng karunungan: nguni't ang magdarayang dila ay ihihiwalay. |
32 The lips of the righteous know what is acceptable: but the mouth of the wicked speaketh frowardness. | 32 Nalalaman ng mga labi ng matuwid ang nakalulugod: nguni't ang bibig ng masama ay nagsasalita ng karayaan. |