Chapter 13 - Proverbs

1 A wise son heareth his father's instruction: but a scorner heareth not rebuke.1 Dinidinig ng pantas na anak ang turo ng kaniyang ama: nguni't hindi dinidinig ng mangduduwahagi ang saway.
2 A man shall eat good by the fruit of his mouth: but the soul of the transgressors shall eat violence.2 Ang tao ay kakain ng mabuti ayon sa bunga ng kaniyang bibig: nguni't ang magdaraya ay kakain ng karahasan,
3 He that keepeth his mouth keepeth his life: but he that openeth wide his lips shall have destruction.3 Siyang nagiingat ng kaniyang bibig, nagiingat ng kaniyang buhay: nguni't siyang nagbubukang maluwang ng kaniyang mga labi ay magkakaroon ng kapahamakan.
4 The soul of the sluggard desireth, and hath nothing: but the soul of the diligent shall be made fat.4 Ang tamad ay nagnanasa, at walang anoman: nguni't ang kaluluwa ng masipag ay tataba.
5 A righteous man hateth lying: but a wicked man is loathsome, and cometh to shame.5 Ang matuwid ay nagtatanim sa pagsisinungaling: nguni't ang masama ay kasuklamsuklam, at napapahiya.
6 Righteousness keepeth him that is upright in the way: but wickedness overthroweth the sinner.6 Bumabantay ang katuwiran sa matuwid na lakad; nguni't inilulugmok ng kasamaan ang makasalanan.
7 There is that maketh himself rich, yet hath nothing: there is that maketh himself poor, yet hath great riches.7 May nagpapakayaman, gayon ma'y walang anoman: may nagpapakadukha, gayon ma'y may malaking kayamanan.
8 The ransom of a man's life are his riches: but the poor heareth not rebuke.8 Ang katubusan sa buhay ng tao ay siyang kaniyang mga kayamanan: nguni't ang dukha ay hindi nakikinig sa banta.
9 The light of the righteous rejoiceth: but the lamp of the wicked shall be put out.9 Ang ilaw ng matuwid ay nagagalak: nguni't ang ilawan ng masama ay papatayin.
10 Only by pride cometh contention: but with the well advised is wisdom.10 Sa kapalaluan, ang dumarating ay pagtatalo lamang: nguni't ang karunungan ay nangasa nangaturuang maigi.
11 Wealth gotten by vanity shall be diminished: but he that gathereth by labour shall increase.11 Ang kayamanang tinangkilik sa walang kabuluhan ay huhupa: nguni't siyang nagpipisan sa paggawa ay mararagdagan.
12 Hope deferred maketh the heart sick: but when the desire cometh, it is a tree of life.12 Ang pagasa na nagluluwat ay nagpapasakit ng puso: nguni't pagka ang nasa ay dumarating ay punong kahoy ng buhay.
13 Whoso despiseth the word shall be destroyed: but he that feareth the commandment shall be rewarded.13 Sinomang humamak sa salita ay nagdadala ng kapahamakan sa sarili: nguni't siyang natatakot sa utos ay gagantihin.
14 The law of the wise is a fountain of life, to depart from the snares of death.14 Ang kautusan ng pantas ay bukal ng buhay, upang lumayo sa mga silo ng kamatayan.
15 Good understanding giveth favour: but the way of transgressors is hard.15 Ang mabuting kaunawaan ay nagbibigay lingap: nguni't ang lakad ng mananalangsang ay mahirap.
16 Every prudent man dealeth with knowledge: but a fool layeth open his folly.16 Bawa't mabait na tao ay gumagawang may kaalaman: nguni't ang mangmang ay nagkakalat ng kamangmangan.
17 A wicked messenger falleth into mischief: but a faithful ambassador is health.17 Ang masamang sugo ay nahuhulog sa kasamaan: nguni't ang tapat na sugo ay kagalingan.
18 Poverty and shame shall be to him that refuseth instruction: but he that regardeth reproof shall be honoured.18 Karalitaan at kahihiyan ang tatamuhin ng nagtatakuwil ng saway: nguni't siyang nakikinig ng saway ay magkakapuri.
19 The desire accomplished is sweet to the soul: but it is abomination to fools to depart from evil.19 Ang nasa na natupad ay matamis sa kaluluwa: nguni't kasuklamsuklam sa mga mangmang na humiwalay sa kasamaan.
20 He that walketh with wise men shall be wise: but a companion of fools shall be destroyed.20 Lumalakad ka na kasama ng mga pantas na tao, at ikaw ay magiging pantas; nguni't ang kasama ng mga mangmang ay mapapariwara.
21 Evil pursueth sinners: but to the righteous good shall be repayed.21 Ang kasamaan ay humahabol sa mga makasalanan; nguni't ang matuwid ay gagantihan ng mabuti.
22 A good man leaveth an inheritance to his children's children: and the wealth of the sinner is laid up for the just.22 Ang mabuti ay nagiiwan ng mana sa mga anak ng kaniyang mga anak; at ang kayamanan ng makasalanan ay nalalagay na ukol sa matuwid.
23 Much food is in the tillage of the poor: but there is that is destroyed for want of judgment.23 Maraming pagkain ang nasa pagsasaka ng dukha: nguni't may napapahamak dahil sa kawalan ng kaganapan.
24 He that spareth his rod hateth his son: but he that loveth him chasteneth him betimes.24 Siyang naguurong ng kaniyang pamalo ay napopoot sa kaniyang anak: nguni't siyang umiibig ay nagpaparusang maminsan-minsan.
25 The righteous eateth to the satisfying of his soul: but the belly of the wicked shall want.25 Ang matuwid ay kumakain hanggang sa kabusugan ng kaniyang kaluluwa; nguni't ang tiyan ng masama ay mangangailangan.